Cách thức lựa chọn, bảo quản và thay thế gạt mưa ô tô

Bằng sáng chế của Mary Anderson về thiết bị vệ sinh kính, tiền thân của lưỡi gạt mưa ô tô sau này. Ảnh: Wikipidia. 

Lịch sử ra đời của lưỡi gạt mưa ô tô?

Trả lời:

Khi đang tham quan thành phố New York trên một chiếc xe buýt điện vào một ngày tuyết rơi đầu những năm 1900, quan sát thấy người điều khiển xe phải thường xuyên mở cửa sổ để quan sát khi thời tiết khắc nghiệt, thậm chí đôi khi dừng hẳn xe để đi ra ngoài để lau cửa sổ. Mary Anderson, một doanh nhân người Mỹ, đã nảy ra ý tưởng về việc chế tạo một lưỡi gạt kính bằng cao su có thể vận hành từ bên trong để giúp cho người lái xe có thể dễ dàng quan sát. 

Với bằng sáng chế được đăng kí năm 1903, phát minh của Anderson đã chứng tỏ là thiết bị làm sạch kính chắn gió đầu tiên có hiệu quả. Khi việc lái xe ngày càng trở nên phổ biến, lưỡi gạt mưa cuối cùng đã được điều chỉnh để sử dụng trên ô tô. Năm 1922, Cadillac bắt đầu lắp đặt lưỡi gạt nước như một thiết bị tiêu chuẩn trên ô tô của mình.

Cấu tạo và nguyên lý hoạt động của lưỡi gạt mưa?

Trả lời:

Lưỡi gạt mưa (wiper blade) có cấu tạo gồm một thanh nhựa định hình kết nối với một lưỡi cao su dẻo, mềm, có chiều dài phù hợp với hình dạng của mặt kính, đảm bảo bề mặt tiếp xúc êm ái. Bộ phận này được gắn vào phần đầu của một cánh tay đòn bằng kim loại được kết nối với mô tơ điện. Khi mô tơ điện hoạt động sẽ khiến cánh tay đòn và lưỡi gạt di chuyển qua lại trên kính chắn gió, nhờ đó tạo ra chuyển động quét giúp loại bỏ mọi vật không mong muốn ra khỏi kính. 

Lưỡi gạt thường được điều khiển bằng công tắc hoặc cần gạt đặt trên bảng điều khiển, cho phép bạn điều chỉnh tốc độ và tần suất của thao tác gạt. Một số xe hiện đại ngày nay còn có cảm biến phát hiện lưu lượng nước phủ trên kính và sẽ tự động kích hoạt lưỡi gạt khi cần thiết. Ngoài ra, một số xe SUV, MPV, CUV còn được trang bị lưỡi gạt phía sau với cơ chế hoạt động tương tự như phía trước nhưng nhỏ hơn.

Lưỡi gạt mưa một bộ phận không thể thiếu của xe ô tô. Ảnh: Amazon.

Lưỡi gạt mưa mang lại những lợi ích gì?

Trả lời:

Một số lợi ích chính mà lưỡi gạt mang lại:

Bằng cách dọn sạch mọi vật cản trên kính chắn gió, lưỡi gạt giúp cải thiện tầm nhìn, đảm bảo sự an toàn khi lái xe trên đường, đặc biệt là trong điều kiện mưa, tuyết hoặc sương mù.

Bằng cách loại bỏ bụi bẩn, côn trùng và các chất ô nhiễm khác, lưỡi gạt giúp bảo vệ kính chắn gió của xe bạn khỏi trầy xước, nứt và vết bẩn, ngăn hỏng kính cũng như ảnh hưởng đến độ trong, độ bền của kính.

Nâng cao sự thoải mái và tiện lợi của bạn khi lái xe, bằng cách giảm độ nhòe và tiếng ồn do mưa gió gây ra, giúp bạn tiết kiệm thời gian và công sức khi không phải tự lau sạch kính chắn gió.

Lưỡi gạt có những loại nào, ưu nhược điểm của chúng?

Trả lời:

Có bốn loại lưỡi gạt chính: lưỡi gạt thông thường (lưỡi gạt khung, xương cứng), lưỡi gạt phẳng (lưỡi gạt không khung, xương), lưỡi gạt lai (lưỡi gạt 3 khúc); lưỡi gạt mùa đông. Mỗi loại đều có ưu và nhược điểm riêng tùy thuộc vào thiết kế, hiệu suất và giá thành.

Thiết kế của lưỡi gạt thông thường. Ảnh: shutterstock.

Lưỡi gạt thông thường/ Lưỡi gạt khung, xương cứng (Conventional wiper blade) 

Lưỡi gạt thông thường hay còn gọi là lưỡi gạt khung, xương cứng là loại lưỡi gạt có thiết kế truyền thống, được sử dụng phổ biến và lâu đời nhất. Chúng bao gồm một khung kim loại gắn với một lưỡi cao su mềm thông qua các điểm phân bổ áp lực giúp duy trì bề mặt tiếp xúc của lưỡi gạt với kính. Một số ưu và nhược của loại lưỡi gạt này:

Ưu:

Tính tiết kiệm: chúng thường rẻ hơn so với các loại lưỡi gạt mưa khác.

Độ phổ biến và sẵn có cao: bạn có thể tìm thấy chúng ở hầu hết các cửa hàng phụ tùng ô tô, khả năng tự thay thế dễ dàng.

Thiết kế đã được kiểm chứng: thiết kế của loại lưỡi gạt này đã có từ lâu và được thử nghiệm kỹ càng.

Nhược:

Dễ bị tắc nghẽn và đóng băng: chúng có thể giữ tuyết, băng và mảnh vụn trong các khoảng trống giữa phần khung và lưỡi cao su.

Ít khí động học hơn và ồn ào hơn: Ở tốc độ cao, chúng gây ra nhiều tiếng ồn, độ rung lớn và có thể bị nhấc lên khỏi kính chắn gió do sức cản gió lớn. 

Có xu hướng để lại các vệt hoặc khoảng trống trên kính chắn gió, đặc biệt là trên các bề mặt cong hoặc không bằng phẳng.

Tuổi thọ ngắn: khung kim loại và các bộ phận chuyển động có thể bị gỉ sét, ăn mòn theo thời gian, dẫn đến tuổi thọ ngắn hơn so với các loại lưỡi gạt kiểu mới.

Thiết kế của lưỡi gạt phẳng/ lưỡi gạt không khung, xương. Ảnh: shutterstock.

Lưỡi gạt phẳng/ Lưỡi gạt không khung, xương (Flat/Beam wiper blade)

Là loại gạt mưa hiện đại không có khung, xương kim loại như lưỡi gạt thông thường, thay vào đó, chúng có một thanh cao su duy nhất, có khả năng co giãn, uốn cong để vừa vặn với hình dạng của kính chắn gió. Một số ưu và nhược của loại lưỡi gạt này:

Ưu:

Hiệu suất cao: bề mặt tiếp xúc và áp lực phân bổ đồng đều trên toàn bộ chiều dài của lưỡi gạt giúp mang lại hiệu suất lau tốt hơn, ổn định và để lại ít vệt hơn.

Độ bền cao: thường bền hơn lưỡi gạt nước thông thường do thiết kế nguyên khối và không có bộ phận chuyển động.

Khả năng chống băng tuyết tốt: thiết kế giúp ngăn chặn sự tích tụ băng tuyết, khiến chúng trở nên lý tưởng trong điều kiện mùa đông.

Khả năng khí động học và chống ồn tốt: thiết kế đẹp mắt giúp giảm lực gió và tiếng ồn ở tốc độ cao.

Nhược:

Chi phí: thường có giá đắt nhất trong các loại gạt mưa.

Kém hiệu quả hơn trên bề mặt bẩn nặng: có thể không hoạt động tốt trong điều kiện có nhiều mảnh vụn hoặc bùn tích tụ.

Vấn đề về sealant: để cải thiện khả năng làm sạch, loại gạt kiểu này thường được các nhà sản xuất bôi thêm một lớp sealant (chất dưỡng chống bám dính) lên trên bề mặt lưỡi cao su, theo thời gian một số loại sealant bị biến chất và khiến bề mặt kính bị nhòe khi lưỡi gạt di chuyển, ảnh hưởng đến tầm nhìn đặc biệt trong điều kiện thời tiết xấu.

Thiết kế của lưỡi gạt gạt lai/ Lưỡi gạt 3 khúc. Ảnh: shutterstock.

Lưỡi gạt lai/ Lưỡi gạt 3 khúc (Hydrid wiper blade) 

Là sự kết hợp giữa lưỡi gạt nước thông thường và lưỡi gạt phẳng, nhờ vậy phát huy được ưu điểm của cả hai loại lưỡi gạt. Chúng có khung kim loại được bao phủ bởi lớp vỏ cao su được chia làm 3 đoạn, mang lại vẻ ngoài tương tự như lưỡi gạt phẳng. Một số ưu và nhược của loại lưỡi gạt này:

Ưu:

Hiệu suất cao: thiết kế giúp tăng khả năng tiếp xúc với kính và khả năng cân bằng tốt hơn so với lưỡi gạt thông thường, giúp cải thiện hiệu suất lau sạch và độ êm ái.

Độ bền cao: thiết kế lớp vỏ cao su bảo vệ khung kim loại khỏi các tác nhân ăn mòn giúp làm tăng tuổi thọ của lưỡi dao.

Thiết kế phù hợp với mọi thời tiết: nhờ thiết kế kết hợp, lưỡi gạt loại này có khả năng chống tắc nghẽn và đóng băng tốt, phù hợp trong nhiều điều kiện thời tiết khác nhau.

Hiệu suất khí động học và tiếng ồn tốt vì chúng có hình dạng thấp và linh hoạt giúp giảm lực cản và độ rung.

Nhược:

Chi phí: có thể đắt hơn lưỡi gạt thông thường do thiết kế phức tạp hơn.

Yêu cầu kỹ thuật lắp đặt: không dễ lắp đặt như các loại lưỡi gạt khác.

Khả năng tương thích giới hạn: luôn kiểm tra kỹ về độ tương thích của loại lưỡi gạt này trước khi trang bị vì chúng có thể không phù hợp cho mọi loại xe.

Thiết kế của lưỡi gạt mùa đông. Ảnh: shutterstock.

Lưỡi gạt mùa đông (Winter wiper blade)

Lưỡi gạt nước mùa đông có cấu tạo tương tự lưỡi gạt phẳng/ lưỡi gạt không khung, xương, nhưng được thiết kế đặc biệt phù hợp với điều kiện thời tiết lạnh. Chúng được thiết kế để xử lý tuyết, băng và nhiệt độ đóng băng hiệu quả hơn so với lưỡi gạt nước tiêu chuẩn. Một số ưu và nhược của loại lưỡi gạt này:

Ưu:

Hiệu suất và độ bền tốt hơn trong mùa đông: với thiết kế đặc biệt và lưỡi cao su chịu nhiệt tốt giúp lưỡi gạt loại này vẫn linh hoạt khi nhiệt độ lạnh, giảm thiểu sự tích tụ băng và tuyết trên chính lưỡi gạt, đảm bảo khả năng tiếp xúc ổn định với kính chắn gió.

Nhược:

Không lý tưởng cho mọi mùa: Mặc dù chúng hoạt động tốt vào mùa đông nhưng chúng có thể hoạt động không tốt khi thời tiết ấm hơn hoặc có thể cần phải thay thế bằng lưỡi gạt tiêu chuẩn khi chuyển mùa.

Khả năng tạo vệt: Một số lưỡi gạt nước mùa đông có thể để lại vệt trên kính chắn gió, đặc biệt nếu chúng không tương thích với độ cong cụ thể của kính chắn gió.

Chi phí: Chúng có thể đắt hơn lưỡi gạt nước thông thường và nếu bạn sống ở khu vực có mùa đông ôn hòa, chi phí có thể không tương xứng với lợi ích mang lại.

Vệ sinh lưỡi gạt thường xuyên là một trong những bước bảo dưỡng tuy đơn giản nhưng hiệu quả, giúp kéo dài tuổi thọ lưỡi gạt. Ảnh: wiperwave.